خدمات دولت انگلیس به صدام در دوران جنگ تحمیلی

دفاع پرس ؛فروش ابزار ماشینی انگلستان به عراق از ۲/۹ میلیون دلار در سال ۱۹۸۷ به ۳۱/۵ دلار در ۱۹۸۸سال افزایش یافت و علاوه بر این، صدام در ساخت سلاح‌های شیمیایی از مشارکت ۱۸ شرکت انگلیسی نیز در جنگ علیه ایران استفاده کرد....

دولت انگلستان در تجهیز ارتش بعث عراق به سلاح‌های ممنوعه کشتار جمعی همچون سلاح‌های شیمیایی نیز نقش داشته است به نحوی که علائم موجود روی بقایای بسیاری از بمب‌هایی که در حلبچه پیدا شد، نشان می‌دهد که عراق در ساخت سلاح‌های شیمیایی از مشارکت ۱۸ شرکت انگلیسی نیز استفاده کرده و فقط در یک مورد، دولت انگلستان در سال ۱۹۸۵ میلادی کارخانه ۱۴ میلیون پوندی تولید کُلر را که توسط رژیم بعث عراق برای ساخت سلاح‌های شیمیایی مورد استفاده قرار می‌گرفت، تجهیز کرده است.

گروه دفاعی امنیتی دفاع‌پرس‌ـ رحیم محمدی؛ یکی از اخباری که در روز‌های اخیر بازتاب بسیاری در فضای سیاسی جهان داشت، اعمال مکانیزم «ماشه» از سوی سه کشور اروپایی آلمان، فرانسه و انگلستان بود؛ این موضوع باعث شد تا رهبر معظم انقلاب اسلامی در خطبه‌های نماز جمعه ۲۷ دی ۹۸ عنوان کنند: «دولت انگلیس با همه وجود در خدمت دشمنان ما بود، در خدمت صدام بود...؛ بنده از همان روز اول یعنی بعد از خروج آمریکا از برجام که این سه دولت مدام حرف می‌زدند و یاوه‌گویی می‌کردند، گفتم من به این‌ها اعتمادی ندارم، این‌ها کاری نخواهند کرد، در خدمت آمریکا خواهند بود».

لذا با توجه به مطلب مورد اشاره سعی کردیم در این گزارش، بخش‌هایی از اقدامات دولت انگلستان طی جنگ تحمیلی عراق علیه ایران در حمایت از صدام را بازگو کنیم.

شرکت «تی ماشین تولز» از «کاونتری» یکی از شرکت‌های انگلیسی بود که در دوران جنگ عراق با ایران دو قرارداد به ارزش ۳۱/۵ میلیون دلار برای کارخانه اسلحه‌سازی عراق منعقد کرد و بر اساس آن مقرر شد شرکت نامبرده ابزار‌های مورد نیاز تولید بمب خوشه‌ای را برای کارخانه «حطین» و گلوله توپ را برای مجتمع «ناجی» بفروشد.

همچنین شرکت «بی اس اِی ماشین تولز» بیرمنگامی نیز قرار داد مجهز کردن کارخانه فیوز توپخانه را برای کارخانه «هفتم آوریل» و شرکت تراشکاری لیثز (Lathcs) در «کلچستر» نیز دو قرارداد جداگانه برای صدور ابزار ماشینی به مجتمع تولید سوخت و مواد منفجره «القعقاع» در «حِله» و موسسات عمومی «بدر» در «ابوسفیه» امضا کردند.

تلاش‌های عراق برای خرید تسلیحات و دست‌یابی به ابزار‌های ساخت تسلیحات از انگلستان همچنان ادامه داشت به نحوی که دولت بعث عراق در سال ۱۹۸۷ یک شرکت جدید به نام «تی ام جی» در انگلستان ثبت کرد که این شرکت در نخستین فعالیت خود شرکت ابزار ماشینی به نام «تی آی ماشین تولز» که در «کاونتری» فعالیت داشت را به مبلغ ۹ میلیون دلار خرید و با خرید آن اسم شرکت را به «ماتریکس چرچیل» تغییر داد؛ شرکتی که ماشین‌های تراشکاری را به «حِطین» ارسال می‌کرد تا در آنجا برای ساخت بمب‌های خوشه‌ای مورد استفاده قرار گیرند.

تمام تلاش‌های عراق در این زمینه در حالی صورت می‌گرفت که ایران در جنگ تحمیلی با تحریم تسلیحاتی مواجه بود؛ به همین جهت دفتری را در لندن باز کرد تا به‌واسطه آن بتواند خرید‌های مورد نیاز را از بازار سیاه تهیه کند؛ اما فعالیت‌های دفتر ایران در لندن نه‌تنها توسط سازمان اطلاعاتی انگلیس رصد می‌شد، بلکه آن‌ها اطلاعات به دست آمده را در اختیار عراق نیز قرار می‌دادند.

انگلستان هرچند در جنگ عراق با ایران ادعا می‌کرد از فروش تسلیحات به طرفین درگیر امتناع می‌کند، ولی شرکت‌های انگلیسی با عناوین مختلف در قرداد‌هایی که با عراق منعقد می‌کردند، در حال تجهیز بیش از گذشته ارتش این کشور بودند؛ به‌عنوان مثال، شرکت «مارکُنی» یکی از چندین شرکت انگلیسی بود که در جهت فروش تجهیزات به عراق فعالیت می‌کرد.

این شرکت در سال ۱۹۸۵ قرارداد فروش فرستنده‌های «میکرو ویو» را به عراق امضا کرد تا به‌وسیله این دستگاه‌ها و با استفاده از خطوط تلفن، دستوراتی را در کمترین زمان ممکن به جبهه‌های جنوب ارسال کند؛ علاوه بر این، در همین سال شرکت «راکال» در قراردادی متعهد شد که کارخانه تولید پیشرفته‌ترین رادیو نظامی موجود در جهان به نام «جاگوار» را در عراق احداث کند.

البته شرکت‌های انگلیسی فقط برای ساخت سلاح و مهمات به صدام کمک نمی‌کردند، بلکه برای حفاظت از جان آن‌ها نیز تلاش‌هایی را انجام می‌دادند؛ به همین جهت انگلیسی‌ها به همراه شرکت‌هایی از یوگوسلاوی سابق و بلژیک، برای نیروی هوایی ارتش بعث عراق پناهگاه‌های زیر زمینی مستحکمی را ساختند؛ بدین صورت که هر یک از کشور‌های مورد اشاره بخشی از ساخت و تجهیز پناهگاه‌های نیروی هوایی ارتش صدام را برعهده داشتند که مسئولیت ساخت و تأمین نیروگاه‌های برق و تجهیزات ارتباطی این پایگاه‌ها بر عهده شرکتی از انگلستان بود.

بدین‌ترتیب طبق برآورد انجمن تکنولوژی‌های ابزار‌های ماشینی، فروش ابزار ماشینی به عراق از ۲/۹ میلیون دلار در سال ۱۹۸۷ به ۳۱/۵ دلار در سال ۱۹۸۸ افزایش یافت.

البته دولت انگلستان در تجهیز ارتش بعث عراق به سلاح‌های ممنوعه کشتار جمعی همچون سلاح‌های شیمیایی نیز نقش داشته است به نحوی که علائم موجود روی بقایای بسیاری از بمب‌هایی که در حلبچه پیدا شد، نشان می‌دهد که عراق در ساخت سلاح‌های شیمیایی از مشارکت ۱۸ شرکت انگلیسی نیز استفاده کرده و فقط در یک مورد، دولت انگلستان در سال ۱۹۸۵ میلادی کارخانه ۱۴ میلیون پوندی تولید کُلر را که توسط رژیم بعث عراق برای ساخت سلاح‌های شیمیایی مورد استفاده قرار می‌گرفت، تجهیز کرده است.

مواردی که به آن‌ها اشاره شد، تنها بخش کوچکی از اقداماتی است که دولت انگلستان در حمایت از صدام در هشت سال جنگ تحمیلی عراق علیه ایران انجام داده است و تشریح تمامی فعالیت‌های دولت انگلستان در حمایت از رژیم بعث عراق، در این نوشتارِ محدود نمی‌گنجد.