معلم در کنار آموزش دروس وظایف مهم دیگری دارد:
1. معلم باید دانش دانش آموزان را با محبت خداوند و اولیاء خدا آشنا کند و
حب و بغض و میل و نفرت او را هدایت کند. و در قدم بعد این میل و نفرت را به جبهه درگیری حق و باطل سوق بدهد. یعنی
باید دانش آموزانی تربیت کند که سرباز جبهه حق باشند و با باطل مبارزه کنند. و همه
شئون و زوایای زندگی را صحنه درگیری حق و باطل بدانند و امکاناتش را برای پیروزی جبهه
حق خرج کند.
2. معلم باید اهل محبت باشد. پیامبر(ص) که معلم بشر است داری "خلق عظیم"
است. «وَ إِنَّکَ لَعَلى خُلُقٍ عَظیمٍ» (سوره قلم/4) در تفسیر خلق عظیم آمده است
که: «إنّ اللّه عزّ و جلّ أدّبَ نبیَّهُ على مَحبّتهِ» خداوند عزّ و جلّ پیامبرش را
بر شالوده محبّت به خود تربیت کرد(1). این محبت مثل مغناطیس همه عالم را به سوی خدا
دعوت می کند. معلمی که اهل محبت باشد دانش آموزش را با محبت تربیت می کند به سوی حق
جذب می کند.
درس معلم ار بود زمزمه محبتی جمعه
به مکتب آورد طفل گریز پای را
3. معلم باید حیاتبخش دانش آموزان باشد. حیات حقیقی که مرگ ندارد. نفس معلم
باید نسیم رحمت خدا باشد. رحمت خدا حیات بخش است. «فَانْظُرْ إِلى آثارِ رَحْمَتِ
اللَّهِ کَیْفَ یُحْیِ الْأَرْضَ بَعْدَ مَوْتِها...» به آثار رحمت الهى بنگر که چگونه
زمین را بعد از مردنش زنده مى کند(سوره روم /50)
معلمی حیات بخش است که خودش به حیات برسد. سرچشمه این حیات رسول اکرم(ص) و
ائمه هستند: «یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا
اسْتَجیبُوا لِلَّهِ وَ لِلرَّسُولِ إِذا دَعاکُمْ لِما یُحْییکُم» اى کسانى که ایمان
آوردهاید! دعوت خدا و پیامبر را اجابت کنید هنگامى که شما را به سوى چیزى مى خواند
که شما را حیات مى بخشد! (سوره انفال/24)
روایات در تفسیر آیات قرآن از ائمه تعبیر به «ماء معین» کرده اند. یعنی آب
گوارا که منشأ حیات است ائمه هستند. که قلب
تشنه انسان را سیراب می نماید. معلمی که به این سرچشمه وصل باشد علم و حکمت امام قلب
او را نورانی می کند و بعد بر زبان و رفتار او جاری می شود و راهنمای دیگران می شود.
4. معلم باید دانش آموزان اهل فهم و بصیرت تربیت کند. دانش آموز بصیر نسبت
به همه پیشامدهای و عرصه های زندگی دارای موضع است. منفعل نیست. به دنبال فتح قله ها
به نفع جبهه حق است و در مقابل باطل و ظواهر با شکوه آن احساس حقارت نمی کند. دانش
آموزی که در مقابل ظواهر زندگی جوامع غربی تحقیر شود فریفته آن می شود و دنباله رو
غرب و فرهنگ غرب خواهد شد و در فرهنگ غرب استحاله خواهد شد. / اهل البیت
پی نوشت:
(1). الکافی : 1/265/1